Kritisch Online – lespakket over digitale weerbaarheid
Met de opkomst van internet en sociale media is ook de vrijheid om dingen te plaatsen toegenomen. Het is belangrijk dat leerlingen leren hoe zij met deze verantwoordelijkheid om kunnen gaan. Wat plaats je wel en wat niet? Hoe ga je om met nepnieuws? En hoe kom je er achter welke websites betrouwbaar zijn? In het lespakket Kritisch Online (VO) krijgen leerlingen vaardigheden aangeleerd die hen helpen mediawijs het internet te gebruiken. De focus ligt hierbij op het gesprek in de klas en bewustwording rondom online gedrag. Waarom gedraag je je ‘online’ anders dan ‘offline’.
Kritisch Online leert jongeren de benodigde vaardigheden om effectief te reageren op online gedrag. Dit doen we door jongeren kritische denkvaardigheden en mediawijsheid te geven. Op deze manier leren ze een positieve bijdrage te leveren aan de ‘online samenleving’.
Kritisch Online is beschikbaar in drie verschillende versies voor het voortgezet onderwijs: vmbo basis/kader, vmbo gl/tl en havo/vwo.
Voor het mbo is de module ‘Echt Nep’ ontwikkeld.
Inhoud
Het lesmateriaal bestaat uit digibordlessen: interactieve presentaties die speciaal ontwikkeld zijn voor de docent. De digibordlessen introduceren het onderwerp, bevatten filmpjes, stellingen en vragen die allen aanzet geven tot het nadenken over, en bespreken van, online gedrag. Dit en meer staat in de online docentenomgeving, de Teacher’s Tool.
Ieder pakket omvat:
- twee digibordlessen van ieder circa 60 minuten;
- interactieve werkbladen met verwerkingsopdrachten;
- een docentenhandleiding met lesdoorloop en lesdoelen.
Les 1: Wees bewust
In de eerste les gaan de leerlingen aan de slag met bewustwording. Ze leren dat niet alles wat op het internet staat, waar is. Aan de hand van verschillende voorbeelden krijgen leerlingen inzicht hoe ze nepnieuws kunnen herkennen, welke soorten er zijn, en wat de risico’s van nepnieuws zijn. Ook leren ze feiten van meningen te onderscheiden.
Les 2: Jouw rol
In de tweede les reflecteren de leerlingen op hun eigen rol online. Is alles wat ze plaatsen wel echt? En hoe gaan ze zelf om met een nieuwsbericht dat nep is? Door met elkaar in gesprek te gaan reflecteren de leerlingen op hun eigen online gedrag.
Kritisch Online is tot stand gekomen in samenwerking met het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Het vloeit voort uit het succesvolle programma ‘Digitale Weerbaarheid’ in samenwerking met de ISD, het Ministerie van Buitenlandse zaken en het Ministerie van Justitie en Veiligheid.
