Jongeren in gesprek met financieel experts
Op 30 januari organiseerden we het webinar Jouw gastles een succes, maak kennis met de doelgroep voor de financieel experts die gastlessen geven op scholen over pensioen, verzekeren en bankzaken.
Er zijn circa 500.000 mbo-studenten in Nederland. Hoe denken zij over financiële educatie, wat willen zij weten over onderwerpen als belastingaangifte en verzekeren. En wist je dat 25% van de jongeren nog altijd met cash betaald?
Op de bank zaten drie Young Reporters die eerlijk antwoord gaven op alle vragen. Zijn jongeren echt zo lastig te interesseren voor lessen over geld, bankzaken en pensioen? 55% van de jongeren zegt wél geïnteresseerd te zijn.
‘Sparen voor later doen studenten eigenlijk pas als ze gaan werken.’
‘Verzekeren en pensioen wil ik leren in jongerentaal, met makkelijke voorbeelden.’
‘Het is fijn er op tijd bij te zijn, om je goed te kunnen voorbereiden.’
Welke financiële zaken interesseren jongeren nou ècht?
Suze (19) vindt het wel fijn om meer over financiële zaken te weten, helemaal als je 18 wordt. Jennifer (19) voegt toe dat het voor jongeren en met name meiden ver buiten hun interessegebied ligt. Hano (16) vindt een gastles financiële educatie zeker interessant: helemaal omdat je een zorgverzekering moet regelen op je achttiende.
Jennifer’s ouders hebben haar letterlijk losgelaten vertelt ze, met nu een eigen zorgverzekering. Welke verzekeringen er nog meer zijn, is verder niet echt bekend bij de jongeren. Suze keek met haar moeder mee hoe je een zorgverzekering afsluit, ze heeft alleen geen idee meer wat ze nou precies moet doen. En haar telefoonverzekering is alweer opgezegd.
Het ligt ook aan het niveau van de ouders, weet onderwijsdeskundige Donna die ook aangeschoven is. Niet alle ouders kunnen helpen. Daarnaast is het soms lastig voor jongeren om zoiets te overleggen met ouders. Ook vallen jongeren voor termen als ‘gratis geld’. Dat geldezels bijvoorbeeld strafbaar zijn weten jongeren vaak niet, al vinden ze het wel een interessant onderwerp.
Nog meer interessante onderwerpen volgens jongeren:
- Hoe je een huis koopt en een hypotheek moet afsluiten, of toch beter huren?
- Een inboedelverzekering. Dit zijn dingen waar je niet over nadenkt nu. En welke is dan de beste?
- Wat is loonheffing, waarom is het nodig en waar gaat het naartoe?
- ‘Studiefinanciering’ – hoe kan ik het aanvragen en waar kan ik het vinden?
- Wat zijn toeslagen? Hoe zorg ik dat het mij geen geld gaat kosten en moet gaan terugbetalen.
‘Jongeren trigger je met tips om direct geld te kunnen verdienen of besparen, dan heb je meteen alle aandacht.’
Neem een kijkje in onze kosteloze lesmodules over bankzaken, verzekeren, belastingen en pensioen:
De lesmodules financiële educatie over onderwerpen die jongeren écht interesseren en in de AAN-stand zetten, zijn onderdeel van onze burgerschapsmethodes voor het voortgezet onderwijs en het mbo. Je vindt de lessen in codename.online. Probeer de kant-en-klare lessen over reclame en verleidingen, geldezels, belastingen en nog veel meer uit in jouw klas. Vraag kosteloos de demo aan en neem een kijkje!
Voor het mbo vraag je een gastles financiële educatie aan via deze link.
Tips voor jouw gastles financiële educatie
- Een goede gastles is interactief.
- Het onderwerp moet raakvlakken met jongeren hebben (‘pensioen gaat het ene oor in en het andere oor uit’).
- Kom erachter wat er speelt door van tevoren af te stemmen met de school.
- Introductie: vertel duidelijk wie je bent en wat je komt doen, je bent meer dan alleen je functie.
- Vertel een goed verhaal over je onderwerp, liefst met concrete voorbeelden, inspireer!
- Haal vooraf vragen op zodat de gastles goed aansluit bij de belevingswereld van jongeren.
- Ga mee met de dynamiek van de klas, reageer op mooie dingen die spontaan ontstaan.
- Gebruik afwisseling. Werk het ene moment in groepjes, geef het andere moment stellingen, enzovoorts. Variatie is dé tip om een les interessant te maken. Een ‘Over de streep‘ is altijd goed, zo kan iedereen even rondlopen.
- Wanneer je voor de klas staat graag in een open, actieve houding. Ook als gastlesdocent mag je streng zijn.
- Jongeren willen aangesproken worden als volwassene, maar wel informeel.
- Schakel de docent in om de orde te bewaren, die staat tenslotte ook in de klas.
- Een gastdocent mag zeker mensen op hun gedrag aanspreken in de klas. Laat zien dat jij de leiding hebt.
- Benoem positief gedrag ook. ‘Lekker bezig’ mag echt wel even tussendoor gezegd worden.
- Kortom: als gastdocent niet teveel aan het woord respect hangen en gewoon lekker je ding doen.
‘Voor mij als gastdocent is het geven van een gastles best spannend. Ik hoop natuurlijk dat ik het goed doe, maar we kunnen ook van elkaar leren toch?’
Voor scholen geldt vooral dat enige voorbereiding gewenst is:
- Leg uit wat verwacht wordt van de gastdocent. Wat is het doel?
- Haal vragen en interesses vooraf op, zo kan de gastdocent antwoord geven op dingen die spelen.
- Geef aan eind van de les altijd een recap.
- Vraag of de gastdocent wil weten wat voor type klas dit is. Niet alle gastdocenten willen dit weten, sommigen gaan er juist graag open en neutraal in.
- Tot slot nog de tip dat de verwachtingen (van de les) soms iets te hoog gespannen kunnen zijn.
Jongerencoach Esther beaamt tot slot dat lessen vooral herkenbaar moeten zijn. Ga naar belevingswereld van de jongeren toe, om hun aandacht vast te houden. Relatiemanager Donna, zelf voormalig mbo-docent, heeft als laatste tip: bij BBL-opleidingen zitten volwassen van 18 tot 60 jaar in de klas. Vraag vooraf naar de samenstelling van de groep voordat je de gastles geeft.
De jongeren geven aan graag actief mee te willen doen met een les, bijvoorbeeld via mentimeter of kahoot. Of met een rood en groen vel papier ‘eens/oneens’ aangeven. Korte filmpjes kijken over het onderwerp. Met hun pensioen zijn ze nog totaal niet bezig. De zorgverzekering regelen veel jongeren wél wanneer ze 18 zijn. Suze: ‘Maar over belastingen, loonheffing en het gevolg van twee banen hebben weet ik nog niets’.
‘Wanneer jongeren meer leren over de risico’s worden ze wel enthousiast, vooral als ze het er persoonlijk met iemand over kunnen hebben.’
Links en informatie
Financiële educatie: doe mee met onze gratis modules! Speciaal voor het voortgezet onderwijs en het mbo hebben we met onze partners de Nederlandse Vereniging van Banken, de Pensioenfederatie, Verbond van Verzekeringen en de Belastingdienst kosteloze lesmodules ontwikkeld.
Jongeren weten niet precies wat een bank doet: ‘Iets met geld, maar op de website is niet goed te vinden wat ze nou precies voor mij kunnen doen.’ Met de gastles Bank voor de klas speel je samen in de klas de Cash Quiz over omgaan met geld. Het spel bestaat uit vragen en stellingen inclusief video’s voor op het digibord, en duurt 60-90 minuten.
De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) legt op hun website veel uit over wat banken nou eigenlijk doen. Tip van de redactie: we missen op de site een korte samenvatting in jongeren/B1-taal, eventueel met een praatplaat. Zodat je in een oogopslag kunt zien wat een bank doet!
Vanaf je 18e ben je financieel verantwoordelijk. En moet je bijvoorbeeld een zorgverzekering afsluiten. Deze en nog veel meer informatie staat op 18 jaar, wat moet ik regelen? van de Rijksoverheid.
Het webinar terugkijken kan via Teams.